Criminaliteit is een uiting van afwijkend gedrag. Het heeft ernstige gevolgen voor zowel de samenleving als geheel als voor haar individuele leden. Een bepaald contingent van personen is betrokken bij criminele activiteiten, voor wie de misdaad een middel van bestaan is. Hieronder staan de kenmerken van de personen die strafbare feiten plegen en hun onderscheidende kenmerken.
1. Beperkte behoeften en interesses
Mensen die zich niet willen ontwikkelen, weigeren de juiste levensarrangementen, ervaren een staat van "terugtrekking" vanwege hun eigen beperkingen. Zulke mensen gaan niet volledig om met de samenleving, schenden op verschillende manieren de openbare orde en wijken af van algemeen geaccepteerd gedrag.
2. Vervormde kijk op morele waarden
Vaak heroverwegen criminelen hun levenservaring, de sociale normen die ze eerder hadden geassimileerd. Velen van hen hebben een subjectief besef van de overeenstemming van hun eigen gedrag met wettelijke normen. Als gevolg hiervan vormt een persoon een vertekend beeld van zijn acties.
3. Gebrek aan een gevoel van sociale verantwoordelijkheid
Een persoon voelt zijn eigen inbreuk op de sociale ruimte niet, begrijpt niet welke schade hij aan de samenleving kan toebrengen. De sancties die de samenleving tegen criminelen oplegt, worden door hen negatief ervaren. Sommige criminelen klagen openlijk over openbare opmerkingen.
4. Instabiliteit van de psychologische organisatie
Gedrag dat wetten en sociale normen schendt, is gebaseerd op een ander waardenstelsel, anders dan in de wet is vastgelegd. Vervorming van de persoonlijkheid is een gevolg van zijn onjuiste ontwikkeling.
5. Gebrek aan zelfbeheersing
Er is praktisch geen interne controle voor criminelen. Ze hebben een subjectief besef van hun eigen gedrag. Criminelen zijn daardoor niet in staat om zelfstandig hun gedrag te reguleren, wat leidt tot illegale handelingen die van hen uitgaan.
