Gedurende het hele leven komt het gevoel van schaamte bij elke persoon vele malen op bezoek. En als dit gevoel voor sommige mensen vluchtig is en snel vergeten, dan wordt het voor anderen obsessief en beklemmend. De constante aanwezigheid van een gevoel van schaamte verhindert een persoon om zich volledig te ontwikkelen, relaties op te bouwen met mensen om hem heen en zelfs een normaal leven te leiden. Welke rol speelt schaamte in de menselijke psyche?
Wanneer een persoon zich constant schaamt voor zijn acties, gedachten of acties, vindt persoonlijkheidsvervanging plaats. Schaamte speelt een beslissende rol in de psychologische perceptie van de werkelijkheid, waardoor een persoon onzeker wordt. Zo iemand weet vaak niet wat hij echt wil en neemt zijn emoties zelfs onvoldoende waar.
Het onvermogen om hun gevoelens en emoties te uiten, waarvoor men zich "van nature" schaamt, leidt tot sociaal isolement van een persoon. Zo iemand kan geen relaties aangaan met de buitenwereld, zowel in zijn persoonlijke leven als op het werk. Het schaamtegevoel kan niet in één moment overweldigend worden, zo'n psychologisch probleem leidt een verhaal uit de kindertijd.
Ouders streven er vanuit schaamte naar om het kind gehoorzaam te maken, zonder de gevolgen van zo'n opvoeding in overweging te nemen. De kleine mens schaamt zich voor slechte cijfers en gedrag, en zelfs voor zijn eigen ziektes, omdat hij zijn ouders van streek maakt. Na verloop van tijd wordt het gevoel van schaamte noodzakelijk en heel vertrouwd voor het kind. Ouders vervangen de liefde en het begrip die ze nodig hebben door een constant gevoel van schaamte. Het kind begint ouderlijke liefde alleen waar te nemen door het prisma van verlegenheid. Volwassenen stoppen immers pas met uitschelden voor grappen na verlegen berouw.
Dit gevoel, dat overgaat in de volwassenheid, draagt een destructieve energie met zich mee voor de persoonlijkheid van de persoon. Het gevoel van schaamte verhindert een persoon om zichzelf te zijn, alle manifestaties van het leven worden afgewezen en bekritiseerd, wat leidt tot een doodlopende weg. De menselijke psyche vereist voor volledig functioneren alle gevoelens, inclusief schaamte. Een vluchtig gevoel van schaamte beschermt en ondersteunt de menselijke psyche. Daarom is het zo moeilijk om op de grens te staan tussen eenmalige en permanente schaamte.
Om in harmonie met zichzelf en de omringende realiteit te leven, moet een persoon alle kenmerken van zijn psyche kennen en correct waarnemen. Bewustwording van de belangrijkste aspecten van het leven, waarvoor men zich schaamt, en het juiste werk om ze te elimineren, zal helpen om zich harmonieus te ontwikkelen en zich een volwaardig lid van de samenleving te voelen.