In de psychologie wordt een conflict begrepen als een situatie waaraan een tegenstrijdigheid ten grondslag ligt. Opvattingen, doelen, wensen, belangen van partijen kunnen uiteenlopen. Er zijn vijf hoofdstrategieën om een conflictsituatie op te lossen.
Welk pad beide partijen kiezen om de tegenstelling op te lossen, hangt af van een hele reeks factoren. Dit omvat persoonlijke kenmerken, mate van aangerichte schade, beschikbaarheid van middelen, status, ernst van het probleem, beoordeling van gevolgen.
Concurrentiestrategie
De rivaliteitsstrategie komt tot uiting in een poging van de ene kant van het conflict om een oplossing op te leggen die gunstig is voor de andere kant. Deze strategie is geschikt om toe te passen als de beslissing duidelijk constructief is. Ook als er een groepsvoordeel wordt bedoeld, niet een individueel voordeel.
Rivaliteit wordt vaak gebruikt door diegenen voor wie een specifiek resultaat erg belangrijk is. Zulke mensen zijn vastberaden aan hun principes. Rivaliteit kan ook worden gebruikt als er geen tijd is om een meer loyale strategie te implementeren.
Compromis en samenwerking
Het vinden van een compromis bestaat uit een wederzijds verlangen om het conflict op te lossen, wederzijds toegeven aan elkaar. Tegelijkertijd laten tegenstanders sommige van hun eisen gedeeltelijk varen, zijn bereid om te vergeven en de claims van de andere kant toe te geven. Een compromis is effectief als beide partijen accepteren dat de tegenstander gelijk is.
Samenwerking is een van de beste strategieën voor conflictoplossing. Tegelijkertijd bespreken de partijen de situatie constructief en beschouwen ze elkaar als bondgenoten. Beide partijen moeten vooroordelen opgeven, verschillen in de sociale status van elkaar negeren.
Accommodatie en vermijding
De aanpassingsstrategie is een gedwongen of vrijwillige weigering om te vechten. De toegevende partij kan zijn fouten of de frivoliteit van het probleem toegeven. Ze kan afhankelijk zijn van de tegenpartij, behoefte hebben aan een goede relatie met haar.
De concessie wordt soms onder druk van een derde partij ingeroepen. Er zijn ook conflictsituaties die aan beide zijden aanzienlijke schade veroorzaken. In dit geval kan een van de partijen zich overgeven om niet alles te verliezen.
De vermijdingsstrategie komt tot uitdrukking in het vermijden van het oplossen van het probleem, wanneer een van de partijen met de minste verliezen uit de conflictsituatie probeert te komen. Het is heel gebruikelijk om conflicten te vermijden na een reeks mislukkingen in de toepassing van andere strategieën. Zo wordt het uitsterven van het conflict in gang gezet.
Een van de tegenstanders kan het conflict beu worden, de wens verliezen om de situatie op te lossen. Hij kan hiervoor geen tijd meer hebben en hij probeert tijd te winnen door te vermijden. Soms wordt vermijding gebruikt wanneer het nodig is om met de eigen gedragsstrategie om te gaan.
