Seizoensgebonden affectieve stoornis (SAD) wordt gediagnosticeerd op basis van een aantal belangrijke kenmerken die meer omvatten dan de typische symptomen van klinische depressie. Bovendien zijn artsen van mening dat ATS uit twee typen bestaat. En afhankelijk van het type kunnen de symptomen van de ziekte enigszins variëren. Welke manifestaties kunnen wijzen op de ontwikkeling van SAD?
Seizoensdepressie - zoals het in een vereenvoudigde versie soms SAD wordt genoemd - kan zich voordoen in een voorwaardelijk milde (gunstige) vorm of in de vorm van een ernstige aandoening.
Eerste type ATS: gunstig
De milde vorm van de aandoening duurt meestal niet langer dan 4 maanden. In de regel levert dit type seizoensdepressie minder ongemak op voor de patiënt en is deze gemakkelijker te behandelen en te corrigeren.
De karakteristieke kenmerken van ATS zijn:
- overmatige gevoeligheid voor weersveranderingen;
- hoofdpijn, duizeligheid, algemene lichamelijke ziekte die niet wordt veroorzaakt door verkoudheid of een andere ziekte;
- verlies van kracht, verhoogde slaperigheid, terwijl slaapstoornissen in de vorm van kortdurende slapeloosheid kunnen worden waargenomen; als gevolg van een storing in de biologische klok kan een persoon die een aanval van seizoensgebonden affectieve stoornis ervaart, letterlijk de dag met de nacht verwarren;
- lethargie, lethargie;
- eetstoornissen, gemanifesteerd in ernstige honger, hunkering naar junkfood, in de wens om meer snoep en meelproducten te consumeren;
- veranderingen in gewicht; een patiënt met SAR kan snel extra kilo's krijgen;
- stemmingswisselingen, negatieve emoties domineren.
Tweede type ATS: ernstige vorm
In het geval van een negatief ziekteverloop kunnen depressieve episodes extreem lang duren, tot 10 maanden. In dit geval kan er een volledige afwezigheid zijn van "lichtgaten" wanneer een depressieve episode wordt vervangen door een andere. Hier neemt het risico op de vorming van een blijvende trage depressie toe.
Een dergelijke toestand is nogal moeilijk te corrigeren, vooral in een verwaarloosde vorm.
De belangrijkste symptomen zijn onder meer:
- verminderde eetlust, bijna volledige afwezigheid van honger;
- verlies van interesse in leven, werk, studie, hobby's en diverse hobby's;
- lethargie;
- slaapstoornissen: de patiënt houdt op de behoefte aan rust te voelen, slaapt weinig en slecht, valt moeilijk in slaap en voelt zich na het slapen op elk moment van de dag volledig overweldigd;
- verlies van kracht en humeur;
- zelfmoordgedachten, gevoelens van onheil en totale hopeloosheid zijn mogelijk;
- verminderde reactie op externe stimuli en stimuli, inclusief pijn.
Bijkomende symptomen
Naast deze kenmerkende symptomen van seizoensgebonden affectieve stoornis, die typisch zijn voor een of andere vorm van de stoornis, worden ook basissymptomen onderscheiden.
- Depressie, een staat van verval, gebrek aan verlangens en kracht.
- Problemen met geheugen, concentratie, aandacht en denken.
- Algemene afname van de prestaties.
- Verstrooidheid, frequente nabijheid van tranen, verhoogde angst.
- Obsessies en gedachten.
- Minimale fysieke activiteit, een neiging tot een extreem passieve levensstijl, weigering om vrienden te ontmoeten, enzovoort.
- Symptomen van chronisch vermoeidheidssyndroom en/of emotionele burn-out, te snel vermoeid raken.
- Verminderde algemene toon, gebrek aan vitaliteit.
- Verlies van interesse.
- Gebrek aan emotionele kleuring van spraak. Een persoon met SAD heeft de neiging langzaam, traag, onduidelijk en met tegenzin te spreken.
Seizoensgebonden affectieve stoornis, zoals klassieke depressie, wordt gekenmerkt door een verslechtering van het welzijn in de ochtend. De ochtend is de moeilijkste tijd voor mensen met SAR. Tegen de avond wordt de toestand in de regel een beetje gelijk.
Om een vermoeden van deze diagnose te laten verschijnen, moeten de symptomen minstens twee weken achter elkaar aanhouden, zonder heldere "lichtgaten". In dit geval wordt de algemene toestand niet gecorrigeerd met de beschikbare middelen. Kruideninfusies en afkooksels voor slapeloosheid of om de algemene toon te verhogen werken bijvoorbeeld niet, koffie stimuleert niet, de patiënt kan zichzelf niet afleiden van een slecht humeur en sombere gedachten.
Exacerbaties van seizoensdepressie treden op in de lente, herfst en winter. En als een persoon zich twee jaar op rij tegelijkertijd slecht begint te voelen, is dit een reden om hulp te zoeken bij een specialist.
