Menselijke relaties kunnen van verschillende aard zijn. Met iemand gaan ze voortdurend in conflict en competitie, met anderen ontstaat onderlinge overeenstemming en vertrouwen. Afhankelijk van de situatie kunnen de interactiemethoden verschillen.
In communicatie met elke persoon worden individuele relaties gevormd. Er zijn verschillende niveaus van informatieoverdracht en afhankelijk van de feedback die een persoon van zijn gesprekspartner ontvangt, worden manieren van interactie opgebouwd.
Armatuur en rollenspel
Als een persoon bepaalde communicatiebarrières heeft en hij is niet zelfvoorzienend, probeert zo'n persoon zich aan te passen aan de situatie en een beschermheer te vinden. Niet in staat om openlijk zijn positie te uiten en onafhankelijk zijn eigen doelen te bereiken, probeert een persoon te profiteren van de communicatie om hem heen.
Soms zijn er relaties die de aanwezigheid van een bepaald scenario in hun interactie veronderstellen. In de samenleving gevestigde rollen impliceren specifieke bewegingen en hun volgorde. Een arts verwacht bijvoorbeeld een specifieke gezondheidsklacht van een patiënt te horen, die op zijn beurt aanbevelingen voor genezing wil ontvangen.
In een ander geval raakt iemand zo gewend aan de rol van baas dat hij bij thuiskomst niet meteen weer een hechte relatie kan opbouwen. Hij kan het kwaad plukken en de onderwerping van het huis eisen.
Toestemming en oppositie
Interactie kan stabiel en vriendelijk zijn: zorg voor wederzijdse sympathie en overeenstemming over veel opvattingen over het leven. Tegelijkertijd is een persoon geneigd om de gedachten, gevoelens en innerlijke wereld van zijn partner te begrijpen. Dergelijke relaties zijn typisch voor vrienden, geliefden en geliefden.
Sommige mensen hebben zo'n tegengestelde kijk op het leven dat als de behoefte aan communicatie zich voordoet, het voor hen moeilijk is om contact te leggen. Elke geuite gedachte kan een storm van emoties, tegenstrijdigheden en agressieve kritiek veroorzaken, met als resultaat afwijzing en volledig onbegrip.
Samenwerking en concurrentie
Als mensen werken aan het bereiken van gemeenschappelijke doelen, hebben ze een gemeenschappelijk belang en taken, dan is de activiteit gericht op wederzijdse ondersteuning, effectieve samenwerking en begrip, evenals het vinden van gezamenlijke oplossingen en compromissen bij meningsverschillen.
Relaties ontwikkelen zich anders in gevallen waarin elk individu op zichzelf handelt, en tegelijkertijd hangt een succesvolle activiteit af van de mening en beoordeling van de mensen om hem heen of de samenleving als geheel. In dergelijke situaties verschuift de interactie naar het niveau van zware concurrentie, waarbij de deelnemers soms bereid zijn om ongeoorloofde methoden te gebruiken. In zo'n relatie probeert iedereen beter te presteren dan de rivaal: om betere resultaten te behalen, zichzelf in een gunstig daglicht te stellen en de prestaties van hun concurrent te kleineren.
